[Windows 8 ไดอารี่] ชีวิตคือการปรับตัว

หายไปเกือบสัปดาห์ทีเดียวกับซีรี่ย์นี้ วันนี้มาต่อแล้วครับ หลังจากตอนที่แล้วพูดถึงเรื่องการอัพเกรดเสร็จไปแล้ว มาวันนี้จะพูดถึงการใช้ชีวิตใน Windows 8 กันบ้าง



Start Menu ตูอยู่ไหน?
คำถามยอดฮิตที่มักจะเกิดขึ้นกับผู้ที่เพิ่งเริ่มใช้ Windows 8 อย่างมึน ๆ ก็คือคำถามนี้... "Start Menu อยู่ไหนครับ?"  หรือไม่ก็.. "จะเอา Start Menu กลับมายังไง?"  โธ่ถัง! ก็ไอ้หน้าจอใหญ่ ๆ มีสี่เหลี่ยมสี ๆ วางเรียงกันอยู่ที่เรียกว่า Start Screen ไงเล่า!!  แต่.... ผู้ตอบคำถามนี้ส่วนใหญ่จะมาเหมือนกันหมด "ไปโหลด Start8 หรือ Pokki มาใช้สิครับ"

อ่า... ผมคิดว่าลองปล่อยให้พวกเขาได้ลองทำความคุ้นเคยกับ Start Screen ดูสักพักก่อนก็ดีครับ ก่อนที่เขาจะปฏิเสธมันอย่างเด็ดขาด แล้วมานั่งกุมขมับ "นี่ตูจะเปลี่ยนมาใช้ Windows 8 ทำไมฟระ!"

การเข้าถึง Start Screen นั้น ก็ไม่ได้ต่างจากเดิมเท่าไหร่ ยังคงทำได้เหมือนสมัยยังเป็น Start Menu เป๊ะ ตั้งแต่

• เลื่อนเม้าส์ไปที่มุมซ้ายล่างให้รูป Start Screen เล็ก ๆ ขึ้นมาแล้วคลิก
• กดคีย์ Win (คีย์ที่อยู่ระหว่าง ALT กับ CTRL ที่เป็นรูปโลโก้วินโดวส์น่ะ)
• หรือแม้แต่กดคีย์เก่าแก่อย่าง... Ctrl+ESC

แค่นี้ Start Screen ก็จะขึ้นมา

หลายคนเห็นแล้วอาจจะยี้~ มัน Start Menu ตรงไหน? ไม่เหมือนกันสักนิด!  จริงครับ ที่หน้าตามันไม่เหมือนเดิม แต่มันทำอะไรเดิม ๆ ได้เกือบหมดนะ

ค้นหาโปรแกรม หากคุณเคยชินกันการพิมพ์ค้นหาโปรแกรมใน Start Menu คุณก็สามารถพิมพ์ค้นหาใน Start Screen ได้เช่นกัน ไม่ต้องคลิกอะไรทั้งนั้น พิมพ์ลงไปเลย!!  หากเจอโปรแกรมที่ต้องการแล้วอยาก Pin เอาไว้ ก็คลิกขวาแล้วคลิก Pin to Start ได้เลย

ดูโปรแกรมทั้งหมด แต่ถ้าคุณกำลังมองหา All Programs เพื่อดูรายชื่อโปรแกรมทั้งหมดในเครื่อง ก็แค่คลิกขวาตรงที่ว่าง ๆ ใน Start Screen แล้วเลือก All Apps  ก็จะมีรายชื่อโปรแกรมและ App ขึ้นมา มีการแบ่งกลุ่มเรียบร้อย

My Documents, My Computer และอื่น ๆ .. มาถึงตรงนี้ต้องลำบากหน่อย ถ้าอยากได้คืนมาจริง ๆ คุณต้องค่อย ๆ ไปเอาคืนมาทีละอัน ดังนี้

• โฟลเดอร์ผู้ใช้ - โฟลเดอร์ที่เป็นชื่อผู้ใช้ สามารถเรียกกลับมาได้โดยเปิด File Explorer ขึ้นมาแล้วไปที่ Desktop จะเห็นโฟลเดอร์ชื่อคุณอยู่ในนั้น (ทำไมอยู่ในนี้ฟระ) ให้คลิกขวาแล้วเลือก Pin to Start
• Documents - ที่ File Explorer เหมือนเดิม อยู่ใน Libraries คลิกขวาแล้ว Pin to Start มาซะ
• Pictures - เหมือนข้างบน
• Music - เหมือนข้างบน
• Computer - คลิกขวาที่ Computer ใน File Explorer แล้ว Pin to Start มา
• Control Panel - พิมพ์หาใน Start Screen ได้เลย แล้วคลิกขวา Pin to Start
• Default Programs - เหมือน Control Panel
• Help and Support - เหมือน Control Panel

หลังจากได้เมนูพื้นฐานของ Start Menu กลับมาแล้ว ที่เหลือก็แค่ไปไล่ Pin โปรแกรมที่คุณใช้บ่อยมาด้วยตัวเอง โดยจะพิมพ์หาเอง หรือไปคลิกขวาแล้ว Pin to Start จาก Desktop หรือที่ไฟล์โปรแกรมโดยตรงก็ได้ครับ  เป็นไง? ดูเป็น Start Menu รึยัง?

น่าเสียดายที่มีบางอย่างขาดไป แต่ปกติก็ไม่ได้คลิกกันอยู่แล้วใช่มะ? คือ

• เมนู Games - ใน Windows 7 จะมีเมนูที่คลิกเข้าไปแล้วเจอหน้ารวมเกมให้เลือกเล่นได้ง่าย ๆ แต่ใน Windows 8 เอาออกไปแล้วครับ... เพราะมี App Games มาแทน
• เมนู Devices and Printers - สามารถค้นหาได้ แต่จะแยกอยู่ในหัวข้อ Settings ซึ่งไม่สามารถ Pin ได้..
• Jump Menu - ใน Start Screen ไม่สามารถแสดง Jump Menu หรือ Jump List ได้เลย

ส่งท้ายหัวข้อนี้กับวิธีควบคุม Start Screen ให้อยู่หมัด

• คุณสามารถเลื่อนหน้า Start Screen ไปมาได้โดยกลิ้งลูกล้อที่เม้าส์
• สามารถแบ่งกลุ่มของ Tile ได้โดยลาก Tile ไปตรงที่ว่างให้มีขีดสีขาวขึ้นแล้วปล่อย
• หากกด Ctrl ค้าง แล้วกลิ้งล้อที่เม้าส์ลง จะเป็นการซูมออก หรือจะคลิกปุ่ม - ที่มุมขวาล่างก็ได้
• หากต้องการลาก Tile ไปยังกลุ่มที่อยู่ไกล ให้ลาก Tile ลงไปที่ขอบจอ (หรือขึ้นก็ได้) จะเป้นการซูมออกโดยอัตโนมัติ
• ในมุมมองซูมออก เราสามารถลากสลับตำแหน่งกลุ่มได้
• และหากคลิกขวาที่กลุ่มในมุมมองซูมออก จะมีคำสั่ง Name Group ให้ตั้งชื่อกลุ่มได้ 

สนิทกับ Charm bar ไว้นะ
ในสมาร์ทโฟนหรือแท็บเล็ต มักจะมีปุ่มส่วนกลางที่ทุก App ใช้ร่วมกัน ใน Windows 8 เองก็มีเหมือนกัน และไอ้ปุ่มที่ว่านั่นมันมาเป็นแถบที่เรียกว่า Charm bar ...

เราสามารถเรียกมาได้โดยเลื่อนเม้าส์ไปที่มุมขวาล่างหรือขวาบนก็ได้  Charm bar นี้สามารถเรียกมาได้ทุกที่ทุกเวลา ยกเว้นเวลาอยู่ใน Desktop App ที่ทำงานในโหมด Full Screen (เช่นพวกเกมต่าง ๆ ) แต่ใน Windows 8 App ซึ่งเต็มจอกันอยู่แล้ว เรียกมาได้ไม่มีปัญหา โดย Charm bar จะมีคำสั่งตายตัว 5 คำสั่งเสมอ คือ Search, Share, Start, Devices, Settings

Search ตามชื่อเลยคือใช้สำหรับค้นหา มันคืออันเดียวกับที่ใช้ค้นหา App ใน Start Screen นั่นแหละครับ แต่ถ้าอยู่ใน App ที่รองรับการค้นหามันจะสลับเป็นโหมดการค้นหาใน App นั้นโดยอัตโนมัติ นอกจากนี้ ถ้า App นั้นไม่ได้อยู่ในโหมดป้อนข้อความ เรายังสามารถพิมพ์ค้นหาได้ทันทีโดยไม่ต้องกด Search ก่อนด้วย

Share เป็นการแชร์ข้อมูลไปยัง App อื่น เช่น อยากแชร์ข้อมูลใน App ลง Facebook หรือ Twitter ก็เลือก People  อยากส่งข้อมูลเก็บไว้ที่เมล ก็เลือก Mail อยากจดเก็บไว้ ก็ OneNote

Devices เป็นการส่งข้อมูลออกไปยังอุปกรณ์อื่น เช่น สมาร์ทโฟน หรือสั่งพิมพ์ไปที่ Printer

เวลาสั่งพิมพ์ก็เซ็ทหน้ากระดาษมันตรง Charm bar เลยนี่แหละ ชอบจริง ๆ น่าเสียดายที่ App ที่สั่งพิมพ์ได้ไม่ค่อยมี (ตอนนี้เท่าที่ลองดูมี IE กับ Mail ที่สั่งพิมพ์ได้)

Settings เป็นที่ ๆ มองข้ามไม่ได้เลย เพราะคำสั่งที่หาย ๆ ไปล้วนมาแอบอยู่ที่นี่ แต่เฉพาะคำสั่งข้างล่างเท่านั้นที่เหมือนกัน ส่วนคำสั่งข้างบนจะแตกต่างกันไปในแต่ละ App ถ้าจะหาการตั้งค่า App การเพิ่มบัญชี วิธีใช้ หรือเลขเวอร์ชั่น ก็ต้องกดดูที่ Settings นี่แล...

ถ้ากด Settings ที่ Desktop เราจะเห็น Control Panel อยู่ที่นี่  มันแอบอยู่ตรงนี้!!!

คำสั่ง Shut down ที่หลายคนหาไม่ค่อยเจอ ก็อยู่ใน Settings นี่ อยู่ตรงปุ่ม Power นี่เอง



ชีวิตติด App
อย่างที่รู้กันแล้วว่าใน Windows 8 มีโปรแกรมอยู่ 2 ประเภท หนึ่งคือโปรแกรมแบบเดิม ๆ ที่เราใช้กันมาตลอดชีวิต ซึ่งตอนนี้เราเรียกมันว่า Desktop App และโปรแกรมแบบใหม่ที่เพิ่งมีใน Windows 8 คือ Metro App หรือ modern App หรือ Windows 8 App .... ไม่รู้จะเรียกยังไงกันแน่! ขอเรียกว่า App เฉย ๆ ละกัน

โดยปกติ Windows 8 จะมี App แบบพื้นฐานสุด ๆ ติดมาให้อยู่แล้ว ซึ่งแน่นอนว่า ไม่อิ่มหรอก ต้องตรงเข้าไปใน Store ไปหามาเพิ่ม ซึ่งในนั้นก็จะมี App ฟรีมากมายให้เลือกติดตั้ง ส่วน App เสียเงิน ก็สามารถจ่ายผ่านบัตรเครดิตหรือ Paypal ก็ได้ (ทีตอนอัพเกรดไม่เห็นมี Paypal ให้)

App ใน Windows 8 จะทำงานแบบเต็มจอทั้งหมด เพื่อให้แสดงเนื้อหาของ App ได้อย่างเต็มที่ พวกเมนูต่าง ๆ จึงมักถูกซ่อนไว้ไม่ให้เกะกะหน้าจอ ซึ่งหากใครไม่รู้มาก่อนก็คงพลาดฟังก์ชั่นหลาย ๆ อย่างของ App นั้นไปอย่างน่าเสียดาย (บางทีถึงไม่ได้ซ่อนไว้ก็หาไม่เจอถ้าไม่สังเกตดี ๆ ใช้ App Windows 8 นี่ ต้องช่างสังเกตนิดนึงครับ)

เมนูซ้อนเร้นอย่างแรกคือ Charm bar ที่อธิบายไปข้างบนแล้ว ส่วนอีกอย่างก็คือ App Menu ซึ่งสามารถเรียกมาได้โดยการคลิกขวา (ถ้าเป็นจอสัมผัสก็ใช้นิ้วปัดจากขอบล่างขึ้นมา) โดย App Menu จะมีคำสั่งมากน้อยขึ้นอยู่กับ App นั้น ๆ แถม App เดียวกันแต่คนละหน้าก็อาจมีเมนูไม่เหมือนกันด้วย 

Windows 8 App จะมีความสามารถพิเศษคือ Snap ซึ่งมาทดแทนการที่มันกินที่ทั้งจอ เลยมีโหมดให้โผล่มาเป็นแถบข้าง ๆ จอได้ การ Snap ทำได้โดยเลื่อนเม้าส์ไปที่ขอบบนของจอจนเป็นรูปมือ แล้วจับลากลงมาแปะข้าง ๆ (จะซ้ายหรือขวาก็ได้) ถ้าอยากยกเลิกก็จับเส้นแบ่งลากผลักออกไปจากจอเอา...

เนื่องจากโหมด Windows 8 App ไม่มี Task bar เพราะจะเกะกะเปล่า ๆ การสลับโปรแกรมก็เลยซ่อนไว้อีก เฮ้อ... เจ้าแถบสลับโปรแกรมที่ซ่อนอยู่นี้เรียกว่า Switch bar (มั้ง) วิธีเรียกมันมาก็ลากเม้าส์ไปที่มุมซ้ายล่างแล้วเลื่อนขึ้น หรือจะเอามุมซ้ายบนแล้วเลื่อนลงก็ได้ นอกจากนี้ยังกด Win + Tab เอาได้ด้วย

Switch bar นี้จะแสดง Desktop เป็น App ตัวหนึ่งเสมอ ไม่ว่าคุณจะเปิดโปรแกรมบน Desktop ไว้กี่ตัวก็ตาม ก็จะขึ้นเป็น Desktop ตัวเดียว แต่ถ้าอยากได้วิธีสลับ App กับ Desktop App ได้ในคราวเดียวก็กด Alt + Tab เดิม ๆ นี่ล่ะครับ  อ้อ! Switch bar นี่สามารถใช้สั่งปิด App ได้ด้วย แค่คลิกขวาแล้ว Close แค่นั้น...

พอหา App มาเล่นไปได้สักพัก ผมว่าทุกคนคงเริ่มฉุกคิดได้ว่า เฮ้ย! มันติดตั้งไว้ที่ไหนฟระ? แล้วกินฮาร์ดดิสก์ไปเท่าไหร่แล้วเนี่ย!!? วิธีดูก็เปิด Charm bar มา เข้าไปที่ PC Settings แล้วไปหัวข้อ General จากนั้นกด View app sizes ตรงหัวข้อ Available storage ก็เรียบร้อย... มันจะโชว์ขนาดหมดทุก App แต่คุณต้องไปบวกเอาเองนะ...  ถ้าถามว่ามันลงไว้ที่ไหน ขอบอกแค่ว่า ไดร์ว C: สถานเดียวครับ!

หากชักหวงไดร์ว C: ขึ้นมา แหม่... แบ่งไว้น้อยซะด้วย ก็แนะนำได้แค่อพยพของที่อพยพได้ไปไดร์วอื่นเอาละกัน ส่วน App ถ้ารู้สึกว่ามากไปก็ Uninstall ออกครับ แค่คลิกขวาที่ App ใน Start Screen แล้วกด Uninstall เท่านั้น ง่ายและรวดเร็วมาก (สามารถใช้วิธีนี้กับ Desktop App ได้ด้วย แต่มันพาไปถึงแค่หน้า Uninstall ใน Control Panel นะ จากนั้นต้องทำเอง..)

อ้อ! ถ้าเห็นไดร์ว C: ลดฮวบไปเป็นกิ๊ก ๆ ไม่ใช่เพราะ App นะครับ แต่เป็นเพราะ Windows แอบสร้างพวก Swap File พวก Hibernate เอาไว้ ดังนั้นไม่ต้องไปห่วงมาก



ส่งท้าย...
ก็ไม่รู้จะมีประโยชน์รึเปล่านะสำหรับเอ็นทรี่วันนี้ ก็ลังเลเหมือนกันว่าสอนจระเข้ว่ายน้ำมั้ยหว่า เอาเถอะ เขียน ๆ ไปแล้ว Windows 8 ยังคงมีอะไรให้ค้นหามากมาย และผมก็อาจจะมีเรื่องเขียนต่อไปอีกสัก 2 - 3 ตอน  ก็รออ่านกันไป หรือเบื่อกันแล้วล่ะ?

แถมอีกหน่อย... คำสั่งเกี่ยวกับระบบที่หาย ๆ ไป สามารถเรียกมาได้ด้วยคีย์ Win + X จำเอาไว้ สะดวกมากมาย (เสียดายน่าจะทำสวยกว่านี้หน่อย)